مشارکت در ساخت و ساز ساختمان نوعی قرارداد پیمانکاری است که در حوزه ساخت‌وساز ساختمان منعقد می‌شود. این قرارداد در مورد کلیه پروژه‌های تجاری، مسکونی و غیره قابل‌اجرا است. نحوه مشارکت در ساخت و ساز به این صورت است که مالک یک قطعه زمین یا ساختمان قصد احداث واحدهایی مسکونی یا تجاری را دارد، منتها برای پیاده‌سازی ایده‌اش پول و سرمایه کافی را در اختیار ندارد. در چنین شرایطی قرارداد مشارکت ساخت‌وساز به یاری مالک می‌آید. بر اساس این قرارداد مالک زمین در اجرای پروژه ساخت‌وساز خود از خدمات، امکانات و سرمایه پیمانکار بهره‌مند خواهد شد اما درازای آن، بخش یا درصدی از پروژه به‌طرف سازنده تعلق خواهد گرفت. به‌این‌ترتیب تقسیم هزینه میان مالک و سازنده صورت می‌گیرد.
مشاوره رایگان برای کسب اطلاعات دقیق:
021-66081963 - 09126771709
مشارکت در ساخت ساز ساختمان درواقع به معنای سرمایه‌گذاری شخص یا اشخاصی به‌عنوان مالکین ملک و همچنین تعهد انجام عملیات ساختمانی و تأمین هزینه ساخت و ساز ساختمان از سوی سازنده یا سازندگان است. با کمی دقت در تعریف ارائه‌شده کاملاً واضح است که ریسک مالکین نسبت به سازندگان به مراتب بسیار بیشتر است. اما سؤالی که شاید برای شما هم پیش بیاید این است که؛ مراحل مشارکت در ساخت به چه صورت است؟ آیا انجام آن منفعتی دارد یا نه؟ برای پاسخ به این سوال‌ها در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا گام‌به‌گام با مراحل امضا، اجرا و پایان مراحل مشارکت در ساخت به‌طور خلاصه آشنا شوید.
برای آشنایی با موارد مهم در زمینه مشارکت در ساخت و ساز ساختمان می توانید روی کلمه لینک شده کلیک کنید.
نکات مهم در قرارداد مشارکت در ساخت و ساز ساختمان
یکی از قراردادهای مدنی که بین اشخاص حقیقی یا حقوقی منعقد می‌شود و احتیاج به رعایت بسیاری از مسائل حقوقی دارد، قرارداد مشارکت در ساخت می‌باشد که در تعریف آن به زبان ساده آمده است که قراردادی فی‌مابین مالک زمین و سازنده در راستای احداث ساختمانی جدید منعقد می‌گردد و به موجب آن هر طرف آورده و سهمی از مشارکت دارد.
بندهای قراردادی مهم در قرارداد مشارکت در ساخت که باید به آن توجه کرد عبارت‌اند از:
- مشخصات کامل طرفین قرارداد حتماً به‌صورت دقیق ذکر شود. متعاقدین باید اصل مدارک هویتی طرف مقابل را بررسی کنند. در این حالت طرفین باید از معتبر بودن هویت طرف مقابل اطمینان حاصل کنند تا بزه کلاهبرداری رخ ندهد.
- ذکر دقیق جزئیات برای جلوگیری از ایجاد هرگونه شبهه‌ای؛ بطورمثال در قرارداد ذکر شود که فلان زمین با فلان متراژ واقع در فلان وضعیت ثبتی می‌باشد.
- تعیین دفترخانه برای ثبت قرارداد محضری و ثبت اسناد و مدارک ضمیمه قرارداد
- تعیین نسبت سهم‌الشراکه طرفین قرارداد از سازه جدید به‌طور دقیق؛ حتماً در باید قرارداد شراکت ساخت‌وساز اشاره شود به‌طور مثال سازنده سازه با مالک زمین در قرارداد توافق می‌کنند که از 20 واحد ساخته‌شده 5 واحد برای سازنده و 15 واحد به مالک تعلق خواهد گرفت.
- مدت قرارداد حتماً مشخص شود که سازنده باید در چه تاریخی شروع به عملیات کند و بعد از شروع، در طول چه مدتی سازندگی را انجام دهد و مواعد دیگری ازجمله گرفتن پایان کار و سایر موارد. یکی از معایب عدم تعیین مدت این است که اگر سازنده مقید به زمان نشده باشد، به راحتی می‌تواند از ایفای تعهدات خود در زمان مناسب سرباز زند.
- تعهدات طرفین به‌صورت دقیق در قرارداد آورده شود، تا شخصی بعد از انعقاد قرارداد از زیر بار مسئولیت با این توجیه که وظیفه من نیست، شانه خالی کند.
- سازنده باید دارای پروانه باشید و مالک ملک باید توجه کند تا ملک خود را در اختیار هر سازنده‌ای قرار ندهد و تنها افرادی که از سازمان نظام مهندسی و وزارت مسکن دارای پروانه ساخت هستند، مجاز به انجام این کار هستند.
- آورده طرفین اشاره شود؛ بدین شرح که سازنده ملک فلان مقدار آورده نقدی در قرارداد تزریق کرده است و مالک نیز زمین را به‌عنوان آورده، وارد قرارداد کرده است.
- شرایط فنی و اجرایی قرارداد مشارکت در ساخت
یکی از بندهایی که باید به‌صورت کلمه به کلمه و در اصطلاح واو به واو تدقیق شود تا در آینده به اختلافی برخورد نشود، بند شرایط فنی و اجرایی می‌باشد.
به‌طور مثال نوع کاشی، شیرآلات، کولر، سرامیک، اسکلت‌بندی و سایر متریال لازم برای ساخت یک ساختمان در آن درج شود؛ زیرا در پرونده‌‌‌های ملکی بسیار دیده‌شده است که طرفین قرارداد به دلیل اختلاف در نوع بتنی که برای ساخت ساختمان به‌کاررفته است به مشکل برخورده‌اند.
مواد قانونی قابل استناد در قرارداد مشارکت در ساخت و ساز ساختمان
ماده 10 قانون مدنی
قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده‌اند درصورتی‌که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است.
ماده 183 قانون مدنی
عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و موردقبول آن‌ها باشد.
ماده 190 قانون مدنی
برای صحت هر معامله شرایط ذیل اساسی است:
قصد طرفین و رضای آن‌ها
هلیت طرفین
موضوع معین که مورد معامله باشد
مشروعیت جهت معامله
نحوه محاسبه درصد مشارکت در ساخت و ساز ساختمان چگونه است؟
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، مشارکت در ساخت چند سالی است به دلیل افزایش نجومی قیمت‌ها، با استقبال خوبی از سمت صاحبان ملک‌های قدیمی و کلنگی روبه‌رو شده است. این قراردادها اگر به صورت درست و با رعایت حقوق طرفین پیش برود، سود رضایت‌بخشی به همراه خواهد داشت.
شراکت در ساخت‌وساز مزایای بسیاری دارد که می‌‌توان از بین آن‌ها، به این موارد اشاره کرد:
بهتر شدن مقاومت ساختمان نوساز نسبت به بنای قدیمی
رعایت اصول نوین و مدون مهندسی برای ساخت بنا
ایجاد فضای مسکونی به تعداد بیشتر
زیبایی ساختمان با توجه به سلیقه و استانداردهای روز
استفاده از مصالح، روش‌ها و ماشین‌آلات مدرن برای ساخت بنا
اما بی‌شک شاید مهم‌ترین مزیت چنین قراردادی را بتوان سودی دانست که در کوتاه‌مدت عاید طرفین توافق می‌شود. به همین دلیل، لازم است موارد حقوقی و عرفی را دربارۀ محاسبه سهم مالک و سازنده بشناسیم و با خیال راحت‌تر وارد فرآیند شراکت ساخت‌وساز بشویم.